November 2008

Gasten blog op website Pauw & Witteman, na uitzending op 25 november 2008

We spraken over kwetsbare rijkdom en permanente ellende. Derk Sauer schetste hoe puissant rijke kapitalisten in Rusland getroffen zijn door de financiële crisis. Ik was uitgenodigd omdat ik een boek had geschreven over solidariteit met de onderklasse. Ik vertelde over vluchtelingen in Somalië, Kongo en Soedan, levenslang tot crisis gedoemd. De beelden van Goma en Darfur staan in mijn geheugen gegrift. Ik kan daar niet afstandelijk over spreken, zoals Boekestein en Rutten dat doen, wanneer zij pleiten voor minder hulp. Zolang er geen eind komt aan het geweld is hulp de enige levenslijn. Die mag je niet doorsnijden.

In mijn boek beschreef ik een ontmoeting, jaren geleden, met een jonge Soedanese vluchteling in het kamp Kakuma. Ik was met een klein vliegtuigje gekomen. Het stond op een zanderige landingsbaan. Vlak voor mijn vertrek sprak ik met een groep jongens. Perspectief in het kamp hadden ze niet, erbuiten evenmin. Soms vielen rebellen ’s nachts het kamp binnen om jongens gevangen te nemen en te rekruteren.

Een van de jongens gaf mij een vliegtuigje. Hij had het zelf gemaakt van blik. Wrakkig, maar kunstig. Het was het symbool van de enige verbinding met de buitenwereld. Ik wilde het niet aannemen. Het was alles wat die jongen had. Maar ik mocht niet weigeren. Hij gaf zijn perspectief aan mij mee.

Sindsdien staat het op mijn bureau. Ik kan er niet omheen kijken. Die jongen deed een beroep op me. Vandaar de titel van het boek dat ik schreef: Het pantser afleggen, het pantser van onze onverschilligheid en zelfgenoegzaamheid.

Na de uitzending begreep ik: een donorcodicil is ook een levenslijn. Ik ga er vandaag nog werk van maken.